Hàng hóa phái sinh hiện là kênh đầu tư tiềm năng thu hút vốn đầu tư cá nhân và nhiều doanh nghiệp. Không chỉ bởi công cụ phòng ngừa rủi ro mà còn thu được lợi nhuận hấp dẫn nhờ vận dụng hiệu quả lợi thế đòn bẩy tài chính. Vậy đòn bẩy trong đầu tư hàng hóa phái sinh là gì? Rủi ro cần lưu ý khi vận dụng sức mạnh đòn bẩy để phòng ngừa rủi ro trong giao dịch?
Đòn bẩy trong đầu tư hàng hóa phái sinh là gì?
Tất cả các hình thức đầu tư theo dạng hợp đồng tương lai (Futures Contract) đều cần ký quỹ. Ký quỹ trong giao dịch hàng hóa phái sinh là hoạt động thanh toán. Đó là số tiền đặt cọc đại diện cho tài sản cơ sở để được phép giao dịch. Nhà đầu tư không cần sở hữu hay dự trữ tài sản cơ sở đó. Khoản tiền đó còn được gọi là tiền ký quỹ. Bằng một phần hợp đồng hàng hóa phái sinh mà nhà đầu tư muốn tham gia.
Ký quỹ trong giao dịch hàng hóa phái sinh không phải khoản vay. Nên NĐT không cần trả bất kỳ khoản lãi nào.Theo quy định của Sở Giao Dịch Hàng Hóa Việt Nam (MXV), tỷ lệ ký quỹ của hơn 21+ hợp đồng tương lai hàng hóa dao động từ 7-15%/tổng giá trị hợp đồng.
Góc độ Người mua hàng và Nhà đầu tư
Nếu bạn tham gia với tư cách là người mua hàng thì phải trả đủ 100% tiền hàng để sở hữu hàng hóa theo thỏa thuận giao dịch. Khi đó, bạn sẽ bị mất đi chi phí cơ hội và phát sinh chi phí lãi vay (nếu có)
Nếu bạn tham gia với tư cách nhà đầu tư, bạn chỉ cần nộp tiền ký quỹ theo quy định của hợp đồng hàng hóa đó.
Ví dụ:
Ông A là người mua hàng, đặt mua 10,000 thùng dầu WTI. Giá hiện tại là 40$, 1 tháng sau nhận hàng => chi phí ông A bỏ ra một lúc là 400,000$
Ông B là nhà đầu tư, mua dầu WTI 10,000 thùng với giá thị trường 40$ theo dạng hợp đồng tương lai có kỳ hạn 1 tháng. Ông B chỉ cần ký quỹ 10% theo hợp đồng quy định là 40,000$ (1/10 giá trị thực tế cần bỏ ra). Là đã sở hữu hợp đồng 10,000 thùng dầu WTI.
Sau 1 tháng kể từ ngày thỏa thuận, giá dầu thô WTI trên thị trường tăng từ 40$ -> 45$:
– Nếu là người mua hàng, bạn sẽ nhận được lợi nhuận 5$x10,000 = 50,000$. Tỷ suất sinh lời 50,000$/40,000$ =12,5%
– Nếu là Nhà đầu tư, theo thỏa thuận ban đầu bạn vẫn hưởng lợi nhuận chêch lệch là 50,000 $. Nhưng tỷ suất sinh lời lúc này là 125%.
Đây chính là ưu điểm của đòn bẩy trong đầu tư hàng hóa phái sinh
Việc này sẽ giúp NĐT không phát sinh chi phí đầu tư, lãi vay và tối đa hóa dòng tiền.
Xem thêm
- 5 Quy Luật Tâm Lý Đầu Tư
- Mối Quan Hệ Giữa Dollar Và Dầu Như Thế Nào?
- Mức Độ Rủi Ro Khi Đầu Tư Giao Dịch Hàng Hóa Phái Sinh
Góc độ Doanh nghiệp và Nhà đầu tư thông thường
Nếu bạn là một NĐT chứng khoán phái sinh, khi giao dịch hợp đồng tương lai cần ký quỹ trong khoản 15-20%. Tùy theo quy định công ty chứng khoán, nếu có nhu cầy vay margin tỷ lệ sẽ là 50%/NAV => trả lãi vay sau khi đáo hạn hợp đồng.
Nếu bạn là NĐT chứng khoán cơ sở, đầu tư vào công ty hàng hóa, chuyên về sản xuất, sẽ có 3 trường hợp:
– TH1: Mua cổ phiếu công ty trong phạm vị vốn đầu tư, khả năng chịu rủi ro cho phép => trả 100% tiền
– TH2: Nhận thấy tiềm năng cổ phiếu, muốn mua nhiều hơn nhưng không đủ vốn, vay margin => trả lãi vay + lỗ (nếu có)
– TH3: Đầu tư trực tiếp vào hàng hóa thông qua hợp đồng tương lai với mức ký quỹ là 7-15%/TGHĐ (theo ví dụ đã đề cập trên)
Nếu bạn muốn đầu tư, bạn sẽ chọn trường hợp nào?
Bên cạnh đó, việc giao dịch hàng hóa phái sinh có ưu điểm hơn so với kênh đầu tư chứng khoán, forex,… vì:
- Loại bỏ được rủi ro phi hệ thống. (Hiệu quả quản lý và vận hành của BGĐ, Báo cáo tài chính không minh bạch, đội lái – cá mập)
- Tính pháp lý minh bạch, rõ ràng. Được Sở Công Thương cấp phép và bảo hộ.
Rủi ro của đòn bẩy
Hợp đồng tương lai hàng hóa hay chứng khoán đều tận dụng tốt lợi thế đòn bẩy. NĐT chỉ cần một khoản tiền đặt cọc ban đầu. Theo tỷ lệ quy định để giao dịch các hợp đồng có giá trị lớn hơn gấp nhiều lần.
Như vậy mức sinh lời của thị trường hàng hóa phái sinh cao gấp nhiều lần. So với thị trường cơ sở nhờ lợi thế đòn bẩy. Tuy nhiên đòn bẩy chỉ mang lại nhiều lợi ích khi thị trường di chuyển theo tích cực. Ngược lại thị trường dịch chuyển theo hướng bạn không mong muốn, giá hợp đồng tương lai giảm điểm thì đòn bẩy lại là con dao hai lưỡi ảnh hưởng trực tiếp đến tài sản đầu tư của bạn. Đồng thời mức thua lỗ tính trên phần trăm mức kỹ quỹ ban đầu sẽ lớn hơn rất nhiều.
Ví dụ: Giá hợp đồng tương lai 1,000 kg Đường giảm từ 12 triệu đồng còn 11 triệu đồng, NĐT lỗ 1 triệu. Ký quỹ ban đầu 10%/GTHĐ~1,2 triệu đồng giảm còn 200,000 VND (tương ứng 1/1,2 = 83,3%)
Kết luận
Đòn bẩy trong giao dịch hàng hóa phái sinh có thể tạo ra lợi nhuận lớn cho NĐT có kinh nghiệm. Nhưng cũng chứa đựng nhiều rủi ro nhất định. Do đó, để là người chiến thắng trên con đường chinh phục tự do tài chính, bạn cần tìm hiểu kỹ các nguyên tắc đòn bẩy, cân nhắc mức độ chịu rủi ro đầu tư. Đặc biệt nếu là newbie hãy ngay tìm một “quân sư” đáng tin cậy, am hiểu thị trường để hướng dẫn bạn đầu tư đúng cách nhé!
