Hạch toán kinh tế được coi là một trợ thủ đắc lực cho bất kỳ doanh nghiệp nào trên thị trường. Nó giúp doanh nghiệp có thể tổng hợp và tính toán chi tiết những chi phí đã đầu tư và lợi nhuận thu được trong một khoảng thời gian nhất định. Từ đó ta có thể đánh giá được hiệu quả kinh doanh và điều chỉnh kế hoạch hoạt động sao cho thích hợp. Vậy hạch toán kinh tế là gì? ý nghĩa và cách nó hoạt động như thế nào?Mời các bạn hãy cùng sotaygiaodich.com tìm hiểu ngay ở bài viết dưới đây nhé!
Hạch toán kinh tế là gì?
Nguồn gốc hạch toán kinh tế
Hạch toán kinh tế có nguồn gốc từ lịch sử phát triển của nền kinh tế và hành vi giao dịch thương mại của con người. Trong lịch sử, người ta đã sử dụng các phương pháp kế toán để ghi chép và quản lý các giao dịch thương mại, tài sản và nợ phải trả.
Trong thời kỳ cổ đại, các nền văn minh như Ai Cập, Hy Lạp và La Mã đã sử dụng các hệ thống ghi chép để theo dõi các giao dịch thương mại, thuế và các khoản nợ. Trong thời kỳ Trung cổ, các nhà thương gia châu Âu đã sử dụng các bản ghi chép để quản lý các giao dịch thương mại và theo dõi các khoản nợ. Trong thời kỳ phát triển kinh tế đương đại, kế toán trở thành một lĩnh vực chuyên môn phát triển và được sử dụng phổ biến trong các tổ chức và doanh nghiệp.
Ngày nay, phương pháp này được sử dụng rộng rãi trong hầu hết các lĩnh vực kinh tế, từ doanh nghiệp nhỏ đến các tập đoàn đa quốc gia và cả trong các tổ chức phi lợi nhuận. Nó là một phần quan trọng của quản lý tài chính và đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra quyết định kinh doanh và quản lý tài chính hiệu quả.
Khái niệm về hạch toán
Hạch toán kinh tế (hay còn gọi là kế toán tài chính) là quá trình thu thập, ghi chép và phân tích thông tin tài chính của một tổ chức hoặc cá nhân. Mục đích của nó là để cung cấp cho người quản lý thông tin tài chính chính xác và đầy đủ để hỗ trợ quyết định kinh doanh và quản lý tài chính hiệu quả.
Trong quá trình hạch toán, người kế toán sẽ sử dụng các phương pháp và quy trình chuyên môn để thu thập và phân tích các thông tin tài chính như lợi nhuận, doanh thu, chi phí, tài sản và nợ phải trả. Sau đó, họ sẽ thực hiện các bước ghi chép thông tin này vào các tài khoản kế toán và tạo ra các báo cáo tài chính như bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
Thông tin tài chính thu thập và phân tích thông qua quá trình hạch toán là một phần quan trọng trong quá trình đưa ra quyết định kinh doanh và quản lý tài chính cho các tổ chức và cá nhân.
Các loại thước đo dùng trong hạch toán kinh tế
Dưới đây là các loại thước đo chính được sử dụng trong hạch toán. Những loại thước đo này tạo nên một hệ thống đo lường tài chính chính xác và đáng tin cậy.
- Tiền tệ: Đây là loại thước đo phổ biến nhất trong hạch toán kinh tế. Tiền tệ được sử dụng để đo giá trị của các giao dịch kinh tế, tài sản và nợ phải trả. Trong hạch toán, tiền tệ được đo bằng đơn vị tiền tệ chính thức của quốc gia.
- Thời gian: Thời gian được sử dụng để xác định thời điểm các giao dịch kinh tế được thực hiện và ghi nhận trong tài khoản kế toán.
- Số lượng: Số lượng được sử dụng để đo lường số lượng của các sản phẩm hoặc dịch vụ được giao dịch và ghi nhận trong tài khoản kế toán.
- Trọng lượng: Trọng lượng được sử dụng để đo lường khối lượng của các sản phẩm hoặc dịch vụ được giao dịch và ghi nhận trong tài khoản kế toán.
- Hệ số: Hệ số là một loại thước đo được sử dụng để tính toán tỷ lệ hoặc phần trăm giữa các giá trị khác nhau. Hệ số thường được sử dụng để tính toán các tỷ lệ lợi nhuận, phân phối chi phí và các chỉ số tài chính khác.
- Định giá thị trường: Định giá thị trường là một loại thước đo được sử dụng để đo giá trị của các tài sản hoặc chứng khoán dựa trên giá thị trường hiện tại của chúng.
6 thước đo phổ biến trong hạch toán
Phân loại hạch toán kinh tế
Hạch toán nghiệp vụ
Hạch toán kinh tế nghiệp vụ là quá trình ghi chép các giao dịch kinh tế hàng ngày của một doanh nghiệp hoặc tổ chức vào các tài khoản kế toán tương ứng. Quá trình này được thực hiện theo các quy định và nguyên tắc của hệ thống kế toán kép (double-entry accounting) để đảm bảo tính chính xác và minh bạch của các thông tin kế toán.
Các giao dịch kinh tế hàng ngày bao gồm các hoạt động như bán hàng, mua hàng, thanh toán tiền, thu tiền, chi phí, lương bổng, tiền lãi, v.v. Khi các hoạt động này diễn ra, chúng sẽ được ghi nhận vào các tài khoản kế toán tương ứng như tài khoản thu, tài khoản chi, tài khoản doanh thu, tài khoản lương, tài khoản tài sản cố định,…
Hạch toán thống kê
Hạch toán thống kê là quá trình ghi chép, phân tích và báo cáo các dữ liệu kinh tế để cung cấp thông tin chi tiết và toàn diện về tình hình hoạt động kinh doanh của một tổ chức hoặc doanh nghiệp. Việc hạch toán thống kê sử dụng các phương pháp và công cụ thống kê để phân tích các dữ liệu kinh tế và tạo ra các báo cáo, biểu đồ và đồ thị để giúp người sử dụng hiểu được tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Các công việc trong quá trình hạch toán kinh tế thống kê bao gồm:
- Thu thập dữ liệu kinh tế
- Phân tích dữ liệu kinh tế
- Báo cáo tài chính
Hạch toán tăng vốn điều lệ
Khi các doanh nghiệp quyết định tăng nguồn vốn điều lệ lên một mức mới, việc kê khai vốn cần phải được thực hiện chính xác theo số vốn đã cam kết ban đầu. Trong quá trình này, các doanh nghiệp cần thực hiện hạch toán thay đổi khi có nguồn vốn mới được góp vào để điều chỉnh số vốn. Tuy nhiên, hiện nay vẫn có nhiều trường hợp các công ty kê khai sai số vốn điều lệ và không đáp ứng đủ yêu cầu về số vốn.
Việc thực hiện hạch toán tăng vốn điều lệ quan trọng để giúp doanh nghiệp có được báo cáo tài chính chính xác và đáp ứng các quy định pháp luật
Hạch toán kế toán
Hạch toán kế toán là quá trình ghi nhận các thông tin liên quan đến các giao dịch kinh tế của doanh nghiệp vào hệ thống kế toán để tạo ra các báo cáo tài chính và đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp. Quá trình này bao gồm việc sử dụng các tài khoản kế toán để ghi nhận các giao dịch, định giá các tài sản và nợ phải của doanh nghiệp, và xây dựng các báo cáo tài chính như bảng cân đối kế toán, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, báo cáo kết quả kinh doanh và báo cáo tài chính toàn diện.
Các bước thực hiện hạch toán kế toán bao gồm:
- Xác định các giao dịch kinh tế của doanh nghiệp.
- Chọn tài khoản kế toán phù hợp để ghi nhận các giao dịch đó.
- Xác định số tiền và thời điểm ghi nhận của các giao dịch.
- Thực hiện hạch toán bằng cách ghi nhận các thông tin liên quan đến các giao dịch vào hệ thống kế toán.
- Kiểm tra lại độ chính xác và tính toán lại các số liệu để đảm bảo rằng các báo cáo tài chính được đưa ra là chính xác.
Quá trình hạch toán kế toán là một bước quan trọng trong việc quản lý tài chính của doanh nghiệp và giúp các nhà quản lý đưa ra quyết định kinh doanh chính xác và hiệu quả.
Ý nghĩa của hạch toán kinh tế trong doanh nghiệp
Hạch toán kinh tế là một hoạt động rất quan trọng trong doanh nghiệp vì nó có thể đưa ra những thông tin chính xác về tài chính và hoạt động kinh doanh. Dưới đây là một số ý nghĩa của hạch toán trong doanh nghiệp:
- Đưa ra báo cáo tài chính: Giúp doanh nghiệp tạo ra các báo cáo tài chính như bảng cân đối kế toán, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, báo cáo kết quả kinh doanh và báo cáo tài chính toàn diện. Các báo cáo này cung cấp thông tin về tình hình tài chính và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó các nhà quản lý sẽ đưa ra quyết định kinh doanh chính xác và hiệu quả.
- Quản lý tài sản và nợ phải của doanh nghiệp: Giúp doanh nghiệp định giá các tài sản và nợ phải của mình một cách hiệu quả hơn.
- Phân bổ chi phí: Giúp doanh nghiệp phân bổ chi phí cho các đơn vị hoặc sản phẩm cụ thể, từ đó đưa ra quyết định kinh doanh chính xác hơn.
- Tối ưu hóa thuế: Giúp doanh nghiệp tính toán các khoản thuế phải nộp và tối ưu hóa chi phí thuế. Doanh nghiệp sẽ phần nào tiết kiệm được chi phí và tăng lợi nhuận ròng.
- Tăng tính minh bạch: Tính minh bạch rõ ràng sẽ giúp nhà đầu tư và các bên liên quan khác hiểu rõ hơn về hoạt động và tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Như vậy hạch toán kinh tế là một phương pháp quan trọng của một doanh nghiệp, do vậy nó đã trở thành một thuật ngữ không còn quá xa lạ với nền kinh tế hàng hoá ngày nay. Hạch toán giúp doanh nghiệp có thể quản lý được hoạt động kinh doanh chặt chẽ, từ đó đưa ra các phương án phát triển thích hợp. Hy vọng qua bài viết trên đây bạn có thể nắm được những thông tin cơ bản về hạch toán và ý nghĩa của nó trong thương mại.
